ANTA-DOLMEN PEDRA DEREITA. San Pedro de Martul, Outeiro de Rei.

ANTA-DOLMEN PEDRA DEREITA

RUTA ARQUEOLÓXICA DE O ACEVEDO XIV

"La Tierra se mueve en un círculo alrededor del Sol, causando la evidente reubicación anual del Sol. La Tierra tiene más de un movimiento."

Aristarco de Samos, 310 a.C.

Debuxo de Moncho Boga, 2025.

Debuxo de Moncho Boga, 1993.

"Para chegar. Antes do núcleo da aldea de Martul, deixando unha casa nova á esquerda, hai que circular por unha corredoira ou pista forestal que se introduce polo medio dun monte de espesos piñeiros nórdicos. Debemos camiñar preto de catrocentos metros ata chegar a un muro de pedra onde o camiño describe unha curva. Trinta metros máis atrás hai un carreiro que case non se ve e que se adentra na espesura de fentos, piñeiros, silvas e toxos. A anta está a uns vinte ms e non se pode ver desde o camiño debido á impenetrabilidade da floresta." Esta era a descrición do percorrido para chegar hai moitos anos. Non creo que hoxe se recoñeza nada do  percorrido que describía daquela.

Planta de Pena Dereita a partir de Pérez Losada e Cano Pan. 

A anta que estou a ensinar atópase enclavada nunha mámoa de dimensións convencionais para o megalitismo galego. Conserva sete esteos: dous deles fóra da súa posición orixinal apoiados na aba da medoña. Posiblemente os outros cinco permanezan in situ. A mámoa atópase parcialmente cortada no norte e no sul. Hai indicios de violación antiga e sobre a mámoa sobresaen seis chantos (e fragmentos de chantos) deitados, procedentes da cámara. Cando eu a visitei era imposible albiscar mais que os tres que permanecían fincados á vista.

Sección do esteo mais grande, a partir de Pérez Losada e Cano Pan.

O esteo que podemos ver na fotografía (sinalado coa letra "A") acada considerables dimensións: dous ms e dez cms de altura, un metro e vinte cms de ancho e trinta e sete cms de grosor. O segundo esteo posúe base cadrangular medindo os seus lados vintecinco por trinta e tres cms e, na altura, cincuenta e cinco cms. No estado actual era case imposible a reconstrución tipolóxica da planta, aínda que non se debe desbotar (polas características doutras antas da zona) unha cámara poligonal con corredor, como a que describen e debuxan Pérez Losada e Cano Pan a saber, cámara das do tipo poligonal con probable corredor orientado ao sul-suleste. Algúns dos esteos semellan estar movidos cara a fóra.

Vista da mámoa. Foto:https://rutasdesendeirismo.blogspot.com/2022/11/ruta-arqueoloxica-do-acevedo-outeiro-de.html.

Pola aba da mámoa podemos ver ciscallados diversos croios de seixo de tipo medio en canto ao tamaño e, como dicía, ese gran esteo da cabeceira amosa dimensións considerables: diríamos que colosais, sen esaxerar porque esaxerando...

Foto:https://rutasdesendeirismo.blogspot.com/2022/11/ruta-arqueoloxica-do-acevedo-outeiro-de.html.

Todo esto era o que escribía eu neste mesmo blogue xa hai uns anos. Agora as cousas foron cambiando: as autoridades fóronse decatando da potencialidade turística que ofrecen os recursos arqueolóxicos, sempre e cando estéan ben coidados, limpos e sinalizados. Sen embargo, cando eu fun por primeira vez a buscar esta anta nos primeiros anos noventa, aínda non sei como cheguei a ela: o que hoxe é un eucaliptal, era entón un espeso bosque de piñeiros nórdicos, piñeiros espesos, piñeiros que xa logo non deixaban pasar a luz do sol.

 

Fotografía patrimoniogalego.

Daquila a anta estaba completamente colmatada por capas e capas de materia vexetal que non che deixaban ver mais que os tres esteos que eu amosaba naquilas fotografías analóxicas xa ancestrais. Hoxe en día semella que hai vaivéns: unhas veces, segundo as fotografías que me van chegando, está perfectamente desbrozada e outras, sobre todo cando fan tala de árbores, aparece completamente cuberta de rastroxos, pólas...

Foto megaliticiablogspot.com

En calquera caso actualmente é o elemento megalítico mais destacado da Ruta Arqueolóxica de O Acevedo e, malia que poidera formar parte da necrópole do mesmo nome, pola súa monumentalidade e grandeza, adoitase sinalar á parte, como un elemento illado.

Fotografía de Moncho Boga, 1993.

Para rematar, unha consideración. No Concello lucense de Outeiro de Rei estánse a conservar e están catalogadas ao redor de cento oitenta mámoas, sendo o seu estado de conservación bastante deficiente, en xeral  tirando a malo. É de agradecer que nos últimos anos se levaran a cabo labouras de limpeza de moitos dólmenes, sobre todo ao deseñar a Rota Arqeuolóxica de O Acevedo.

Fotografía Moncho Boga 1993.

Fotografía Moncho Boga 1993.

Indicar ademais que esta é a primeira anta que atopamos na Rota Arqueolóxica, moi preto de Martul. Deixeina para o final por cuestións absolutamente anárquicas.


En Sigrás, un día calquera de 2025.

Saúde, sorte e libros!!!

ENLACES SUXESTIVOS

https://outeiroderei.gal/turismo/natureza/rutas/ruta-arqueoloxica-de-o-acevedo/

https://historiadegalicia.gal/2018/10/en-total-abandono-e-desproteccion-o-dolmen-de-pedra-dereita-un-dos-mais-espectaculares-de-lugo/

https://patrimoniogalego.net/index.php/15773/2012/04/anta-da-pena-dereita/

https://gl.wikiloc.com/rutas-sendeirismo/ruta-arqueoloxica-do-acevedo-69241883/photo-45584001

https://www.wikiloc.com/hiking-trails/ruta-arqueoloxica-do-acevedo-69241883/photo-45584001

https://rutasdesendeirismo.blogspot.com/2022/11/ruta-arqueoloxica-do-acevedo-outeiro-de.html

https://es.wikiloc.com/rutas-senderismo/ruta-arqueoloxica-do-acevedo-69241883

ANTA-DOLMEN TÚMULO 1 DA NECRÓPOLE DE JOLFA. San Cibrao de Aspai, Outeiro de Rei.

ANTA-DOLMEN TÚMULO 1 DA NECRÓPOLE DE JOLFA.

RUTA ARQUEOLÓXICA DE O ACEVEDO XIII

“¿Y dónde dejas el arte? —preguntó ella.

 —Es una enfermedad. 

—¿El amor? 

—Una ilusión. 

—¿La religión?

 —El sucedáneo elegante de la fe.

 —Eres un escéptico.

 —¡Jamás! El escepticismo es el comienzo de la fe.

 —¿Qué eres entonces?

 —Definir es limitar.”

Oscar Wilde, "El retrato de Dorian Gray"

Debuxo de Moncho Boga, 2025.

E prosigo no meu anárquico percorrido pola impresionante Ruta Arqueolóxica de O Acevedo. Esta vez aproxímome a outra mámoa que posiblemente forme parte dunha boa xeira de túmulos ocultos pola maleza, polo monte baixo. 

Atópase esta mámoa con restos de cámara, nunha privilexiada situación, nunha penechaira, emprazada entre Pena Serrada e as penechairas superiores do Couto de Province. A denominación antiga é Jolfa e, posteriormente, pasou a alcumarse Golfa, segundo se explica nos paneis informativos.

Fotografía megaliticiablogspot.com

Estase a conservar, xa que logo, unha mámoa que mide, no eixo N-S, ao redor dos catorce metros e medio e, no eixo L-O, uns dez metros e medio. No que respecta á altura, non sobresae mais dos sesenta centímetros.

Fotografía megaliticiablogspot.com

Esta mámoa, prospectada por Núñez Jato,  describe planta circular, esférica, con moi pouca altura, achanzada e que se extende cara a un camiño pecuario. Pois ben, na parte superior aínda se poden contemplar e admirar os poucos restos da cámara que consisten en tres chantos que formaban parte da súa estrutura arquitectónica. Non parece haber indicios da coiraza pétrea.

En Sigrás, de cheo no espantoso e infernal verán de 2025.

Saúde, sorte e libros!!!

ENLACES 

https://es.wikiloc.com/rutas-senderismo/ruta-arqueoloxica-do-acevedo-69241883/photo-45584498

https://es.wikiloc.com/rutas-senderismo/ruta-arqueoloxica-do-acevedo-69241883#lb-embed

http://outeiroderei.elcaminoentumano.com/es/ruta-arqueologica-de-o-acevedo/

https://es.wikiloc.com/rutas-senderismo/ruta-arqueoloxica-do-acevedo-69241883/photo-45584497

NECRÓPOLE DE ROZA DAS PRESAS. Entre Aspai e Martul, Outeiro de Rei.

NECRÓPOLE DE ROZA DAS PRESAS

RUTA ARQUEOLÓXICA DE O ACEVEDO XII

"A quienes me preguntan la razón de mis viajes les contesto que sé bien de qué huyo pero ignoro lo que busco."

Michel de Montaigne

Debuxo versión de Moncho Boga, 2025.

E sigo terco viaxando sen viaxar, escudriñando os iracundos universos internetianos que ameazan con invadirnos, ameazas mais perigosas que as dos marcianos, selenitas, venusianos...

mapcarta.com

E agora vou á necrópele de Roza das Presas formada por catro mámoas en bastante mal estado de conservación. Dicir que esta necrópole foi prospectada polos arqueólogos Meijide Cameselle e Senén Fernández no ano 2015. Na mámoa sinalada co número 1 describen  a planta típica hemiésferica recuberta cunha boa morea de pedras de tamaño medio, que posiblemente formasen parte da coiraza pétrea. Non apreciaron signos ou pegada algunha do burato de saqueo nin tampouco restos da cámara megalítica. A mámoa medía no eixo N-S ao redor de once metros e, no eixo L-O, uns once metros; para a altura decidirón que no sobrepasaba un metro.

Foto es.wikiloc.com/rutas-senderismo/ruta-arqueoloxica-do-acevedo

Na mámoa número 2 observaron que a estaba a rodear un  ameazante e poderoso exército de pinos e incluso na aba da mámoa chantaron varios destes especímens arbóreos. Tamén poideron albiscar, a pesares da espesa vexetación, restos da coiraza e un pequeno gran burato de saqueo. A mámoa, bastante achanzada, medía dezanove metros no eixo N-S; dezaoito no do L-O e unha altura dun metro e medio, aproximadamente.

Planta da mámoa número 3 a partir de Núñez Jato.

Núñez Jato, no ano 1990 describía a mámoa número tres como composta por unha cámara megalítica que conservaba tres esteos dos que realizou o croquis da planta. Atópase, hoxe en día, moi alterada tanto a mámoa como a cámara, pola repoboación salvaxe de eucaliptos e tamén afectada pola tala furibunda dos pinos. Por iso actualmente só se poden entreollar algunhas penas soltas e o que pode ser un esteo da cámara megalítica.  A mámoa, de planta hemiesférica, acada unhas medidas no eixo N-S de once metros, no eixo L-O de dez metros e a altura anda polo metro.

Foto es.wikiloc.com/rutas-senderismo/ruta-arqueoloxica-do-acevedo

Da mámoa número 4, tamén, como é normal, hemiesférica, apenas visible sobre o terreno, inmersa nunha contundente repoboación de eucaliptos, só dicir que foi rebaixada consecuentemente boa parte da súa masa tumular. Sen embargo semella que por entre esa desfeita terrible, aínda asoman dous tercos chantos da estrutura arquitectónica que sobresaen corenta e seis e trinta e cinco centímetros respectivamente.

O pouco que queda da mámoa cífrase nuns vinte metros no eixo N-S e uns trece no eixo L-O. Prácticamente non sobresae en altura.

Planta da mámoa número 4 a partir de Núñez Jato.

Cando estou a publicar esta entrada, Galicia está ardendo, Ourense está ardendo... Non teño palabras para expresar a miña indignación, pena, rabia, desolación, enfado. Cando falla a prevención, falla o goberno galego. Estase a perder a paisaxe tradicional, a paisaxe da arqueoloxía, a paisaxe que contribuiron a crear a a manter os nosos devanceiros. E o peor e oir a caterva de estupideces que lles oio dicir aos políticos galegos que nos gobernan. Malditos.

EN SIGRÁS, NOS TERRIBLES DÍAS DO ESTÍO DE 2025.

SAÚDE, SORTE E LIBROS!!!

ENLACES

https://es.wikiloc.com/rutas-senderismo/ruta-arqueoloxica-do-acevedo-69241883#lb-embed

http://outeiroderei.elcaminoentumano.com/es/ruta-arqueologica-de-o-acevedo/

https://www.youtube.com/watch?v=7Wy_MS8kbbQ

https://outeiroderei.gal/turismo/natureza/rutas/ruta-arqueoloxica-de-o-acevedo/#:~:text=Ao%20longo%20do%20percorrido%20non%20s%C3%B3%20imos%20poder,a%20consideraci%C3%B3n%20de%20Bens%20de%20Interese%20Cultural%20%28BIC%29.

ANTA-DOLMEN DA NECRÓPOLE DE PASCUAIS. San Xoán de Parada, Outeiro de Rei.

ANTA-DOLMEN DA NECRÓPOLE DE PASCUAIS

RUTA ARQUEOLÓXICA DE O ACEVEDO XI

"Odio a los impostores, pícaros, embusteros y soberbios y a toda la raza de los malvados, que son innumerables, como sabes... Pero conozco también a la perfección el arte contrario a éste, o sea, el que tiene por móvil el amor: amo la belleza, la verdad, la sencillez y cuanto merece ser amado. Sin embargo, hacia muy pocos debo poner en práctica tal arte, mientras que debo ejercer para con muchos el opuesto. Corro así el riesgo de ir olvidando uno por falta de ejercicio y de ir conociendo demasiado bien el otro."

Luciano de Samósata; "El pescador."

Debuxo de Moncho Boga, 2025.

Sigo, sudoroso e impaciente, realizando, polos incertos carreiros virtuais, a Ruta Arqueolóxica de O Acevedo, no Concello de Outeiro de Rei por onde, na súa caracterización fronteiriza coa Terra Cha, por onde serpentean os grandes ríos da nosa imaxinación, da nosa realidade menos virtual. Sigo por estas primorosas terras, saltando montes anárquicamente: na virtualidade da miña narración non necesito seguir os indicadores, vou por aquí e por aló...

Fotografía de es.wikiloc.com/rutas-senderismo

Desde algún indeterminado sitio da ruta, imos seguir baixando e, á esquerda, atoparemos un desvío para contemplar o túmulo de Jolfa 1 e os petróglifos de Pena Serrada que, xa vimos noutra entrada, atópanse nun enorme afloramento rochoso. Voltaremos ao camiño principal da ruta e, preto dunha sinal, veremos outro indicador desde onde sae un pequeno desvío entre árbores que leva á enorme mámoa de Pena Serrada: un pouquiño mais abaixo, atópase a necrópole de Pascuais. Con esta somera descrición son absolutamente conscente da imposibilidade de chegar a esta necrópole e, polo tanto, misión cumplida. Hai que seguir as indicacións da ruta e senon aplicar o XPS.

Planta a partir de Núñez Jato, 1989.

Trátase dunha necrópole composta por catro mámoas e prospectada por Núñez Jato no ano 1989. Está emprazada nunha chaira e a contorna tradicionalmente adicouse á actividade agraria e forestal. Nos últimos anos primou a repoboación forestal de piñeiros que rodean todo o perímetro da mámoa. Enriba do sector norte do túmulo número 1 (que é o que nos ocupa) aparece chantado un anemómetro que xa estaba aí no ano 2008. Unha pista forestal corta o sector occidental que aparece xa a primeiros da década de 2000. 

Fotografía de es.wikiloc.com/rutas-senderismo

A mámoa debuxa forma semiesférica moi alterada pola devandita repoboación forestal, pola apertura de pistas e pola colocación do anemómetro devandito. A tal hora amosa uns pouquiños indicios da presenza da cámara: na memoria de prospección de Núñez Jato debuxábase unha cámara composta por cinco esteos, como se pode ver na planta realizada por este investigador no ano 1989.

Fotografía de es.wikiloc.com/rutas-senderismo

Hoxe en día albíscanse varias pedras de granito e cuarzo que poideran corresponder a algún elemento da coiraza pétrea ou a estruturas complementarias da cámara megalítica. 

A mámoa acada unhas dimensións que van desde os catorce metros no diámetro N-S, ata os once metros no diámetro L-O. A altura non sobrepasa o metro e trinta centímetros.

mapcarta.com

En Sigrás, nos días centrais do estío de 2025.

Saúde, sorte e libros!!!

ENLACES NECESARIOS

https://es.wikiloc.com/rutas-senderismo/ruta-arqueoloxica-do-acevedo-69241883#lb-embed

https://pt.wikiloc.com/trilhas-trekking/ruta-arqueoloxica-do-acevedo-69241883

https://pasomiudo-rutadoacevedo.blogspot.com/

https://outeiroderei.gal/turismo/natureza/rutas/ruta-arqueoloxica-de-o-acevedo/

ANTA-DOLMEN MÁMOA DOS CARRÍS 5. San Xoán de Parada, Outeiro de Rei.

ANTA-DOLMEN MÁMOA DOS CARRÍS 5

RUTA ARQUEOLÓXICA DE O ACEVEDO X

"No es necesario, para hacer desistir a quien contradice, contradecirlo a su vez; es menester instruirlo, porque no se remedia a un loco montando en furor como él."

Antístenes

Debuxo de Moncho Boga, 2024.

Estamos diante doutra das mámoas da necrópole dos Carrís, en concreto a nomeada co número cinco. Cando Núñez Jato a prospectou, puido constatar a existencia das pedras de tamaño medio que conformaban a coiraza pétrea. 

Fotografía de magaliticiablogspot.com

Tamén deixou constancia do profundo funil de saqueo que lle permitiu visibilizar boa parte da estrutura arquitectónica da anta-dolmen que se acubilla no seu interior e así debuxar a única versión que hai da planta da cámara megalítica. A mámoa na que se insire a anta mide ao redor dos dezaseis metros tanto no eixo N-S como no eixo L-O.

Fotografía de magaliticiablogspot.com

Atopámonos pois cunha planta en apariencia rectangular conformada por tres grandes chantos e outros catro mais cativos que semellan calzos, segundo a interpretación do croquis de Jato. O posible corredor de entrada pode estar orientado  ao leste ou ao suleste.  Polo tanto probablemente a planta era das do tipo poligonal con corredor de entrada. Na superficie da mámoa atopou diversos anacos de cerámica.

Planta da anta 5 dos Carrís a partir de Núñez Jato.

En Sigrás, no verano de 2025.

Saúde, sorte e libros!!!

ENLACES MOI INTERESANTES

https://megaliticia.blogspot.com/2021/04/Tumulos-dos-Carris.html

https://onosopatrimonio.blogspot.com/2011/07/mamoas-de-galizagalicia-provincia-de.html

https://outeiroderei.gal/turismo/natureza/rutas/ruta-arqueoloxica-de-o-acevedo/

https://es.wikiloc.com/rutas-senderismo/ruta-arqueoloxica-do-acevedo-139647210

https://www.paxinasgalegas.es/fiestas/ruta-arqueoloxica-de-o-acevedo-outeiro-de-rei-34232.html

ANTA-DOLMEN MÁMOA DOS CARRÍS 4. San Xoán de Parada, Outeiro de Rei.

ANTA-DOLMEN MÁMOA DOS CARRÍS 4

RUTA ARQUEOLÓXICA DE O ACEVEDO IX

"Pensar y amar son cosas distintas. El pensamiento en sí mismo es inaccesible al amor; engendra el amor y lo gobierna, pero no es el amor."

Georg Wilhelm Friedrich Hegel

Debuxo de Moncho Boga, 2024.

Se cadra estamos diante dunha das mámoas mais interesantes da necrópole, non tanto en canto á calidade ou cantidade dos restos conservados, como en canto á existencia dunha gravura plasmada nunha das caras do esteo mais grande da cámara megalítica. 

Mapa: mapcarta.com

Xa Núñez Jato cando visitou esta anta-dolmen, achou a masa tumular da mámoa moi arrasada e constatou tamén a existencia de catro esteos da estrutura arquitectónica ou anta. Precisamente nun dos esteos describe unha gravura que interpreta como antropomorfa. Dos esteos da cámara, dous deles son relativamente grandes (sen especificar a súa altura) e os outros dous son significativamente mais pequenos. No esteo meirande atópase un gravado que corresponde a unha forma ou figura circular (moi erosionada) cuns trazos verticais inferiores que case non se aprecian a simple vista. 

Fotografía dos paneis da Ruta Arqueolóxica de O Acevedo.

A gravura é semellante ao gravado de Galva e a outros esteos e antas do Concello de Outeiro de Rei, sen paralelos nin na provincia de Lugo nin  no resto de Galicia. O chanto onde está a gravura é o mais grande e é o que está nunha posición mais vertical, o resto dos chantos están lixeiramente inclinados cara a dentro ou colmatados parcialmente. Considera, deste xeito e a partir deses datos, que isas posicións gardan relación coa natureza do gravado a saber, un fito territorial de separación de montes de man común entre parroquias.

Fotografía megaliticiablogspot.com

A masa tumular  estaba e está moi achanzada e, nos tramos de maior altura do zócalo natural, non se diferencia do chan vexetal. As medidas da mámoa van desde os dezaoito metros no eixo N-S ata os dezaseis metros no eixo L-O; a altura non sobrepasa os sesenta centímetros. 

Como vimos ollando nestas entradas do megalitismo da Ruta Arqueolóxica de O Acevedo, así como en outras parroquias do Concello de Outeiro de Rei, hai varias gravuras semellantes tanto en antas como en fitos diversos. As interpretacións ao redor destes posibles antropomorfos son variadas e suxestivas.

Foron Xabier Moure e Brais Rodríguez Romero quenes documentaron en Aspai, Martul e Parada varios penedos gravados coa mesma tipoloxía de gravura ou  símbolo. Describírono como unha figura cun circo superior que, desde a parte de abaixo, saían unhas liñas verticais cruzadas, nalgúns casos por un arco. Normalmente atopábanse gravadas en fitos tipo pedrafitas moi preto de necrópoles megalíticas e, como é o caso, nalgúns esteos das cámaras megalíticas. 

Fotografía megaliticiablogspot.com

Plantexouse así un problema con respecto ao significado destas gravuras que manifestouse tan ou mais complexo que o soporte onde foran gravados. E mais problemático todavía era que non existían nin existen paralelos nin no resto da provincia de Lugo nin en Galicia enteira, como estaba a dicir mais enriba. 

En Sigrás, no mes do Santiago de 2025.

Saúde, sorte e libros!!!

ENLACES MOI FRUCTÍFEROS

https://onosopatrimonio.blogspot.com/2011/07/mamoas-de-galizagalicia-provincia-de.html

https://es.wikiloc.com/rutas-senderismo/ruta-arqueoloxica-do-acevedo-69241883

https://megaliticia.blogspot.com/2021/04/Tumulos-dos-Carris.html

https://outeiroderei.gal/turismo/

https://pasomiudo-rutadoacevedo.blogspot.com/

https://www.elprogreso.es/articulo/comarca-lugo/grabados-varios-dolmenes-outeiro-rei-son-deslindes-siglo-xix/201904092229131370020.html

https://mapcarta.com/N10693750958

https://megaliticia.blogspot.com/2015/12/grabado-dos-carris.html

ANTA-DOLMEN MÁMOA DOS CARRÍS 2. San Xoán de Parada, Outeiro de Rei.

ANTA-DOLMEN MÁMOA DOS CARRÍS 2

RUTA ARQUEOLÓXICA DE O ACEVEDO VIII

"Haec vocatur scientia experimentalis, quae negligit argumenta, quoniam non certificant, quantumcunque sint fortia, nisi simul adsit experientia conclusionis. Et ideo haec docet experiri conclusiones nobiles omnium scientiarum, quae in aliis scientiis aut probantur per argumenta, aut investigantur per experientias naturales et imperfectas..."

"Esto se llama ciencia experimental, la cual ignora los argumentos, pues no son certidumbres, por muy sólidos que sean, a menos que esté presente la experiencia de la conclusión. Y por eso enseña a experimentar conclusiones nobles de todas las ciencias, que en otras ciencias se demuestran mediante argumentos, o se investigan a través de experiencias naturales e imperfectas..."

Roger Bacon: Opus Tertium

Debuxo versión de Moncho Boga, 2024.

En todas as mámoas da necrópole dos Carrís hai, en maior ou menor medida, restos de cámara megalítica. Como neste caso, que aparece un gran esteo asomando entre o funil de saqueo (que formaría parte da estrutura arquitectónica) e algunhas pedras de mediano tamaño que probablemente constitúen os restos á vista da coiraza pétrea. A necrópole dos Carrís consta de cinco mámoas.

Fotografía de megaliticiablogspot.com

Despois da especie de penechaira que cae cara ao río dos ríos, a Ruta Arqueolóxica de O Acevedo vai descorrir cara á Ponte Colgante de Parada e, pouco a pouco, voltará a achegarse á parroquia de Martul, lugar do punto de partida. Non obstante, non vou adiantar acontecementos, aínda fican dúas entradas da necrópole dos Carrís...

Fotografía de megaliticiablogspot.com

A mámoa-túmulo 2 dos Carrís adoita amosarse cuberta de vexetación consistente sobre todo en monte baixo. Desde que se deseñou a Ruta Arqueolóxica de O Acevedo, semella que ven sendo desbrozada en toda a súa masa tumular e en boa parte do seu perímetro. As medidas da mámoa van desde os dezanove metros para o eixo N-S, ata os vintedous metros para o eixo L-O. 

En Sigrás, a finais do mes das festas da miña parroquia.

Saúde, sorte e libros!!!

OUTRAS COUSAS QUE VER EN OUTEIRO DE REI

Se vos gosta a arquitectura militar medieval (castelos) no Concello podedes atopar polo menos os restos de dúas torres medievais, aínda que en bastante mal estado de conservación. Malia esa mágoa, todavía podemos imaxinar o pasado poderío militar da nobleza rancia da Idade Media galega. Destacan con personalidade de seu a Torre de Taboi e a Torre de Sobrada de Aguiar.

Fotografía páxinasgalegas.es

Fotografía de Eugenio Otero en historiadegalicia.gal

ENLACES

https://outeiroderei.gal/turismo/natureza/rutas/ruta-arqueoloxica-de-o-acevedo/

https://megaliticia.blogspot.com/2021/04/Tumulos-dos-Carris.html

https://onosopatrimonio.blogspot.com/2011/07/mamoas-de-galizagalicia-provincia-de.html

https://www.paxinasgalegas.es/fiestas/castillo-torre-de-sobrada-de-aguiar-outeiro-de-rei-34203.html

https://historiadegalicia.gal/2017/02/unha-torre-medieval-dos-pardo-de-cela-corre-serio-risco-de-derrube-desde-hai-anos/

Ramón Boga Moscoso: "Guía dos Castelos medievais de Galicia" Ed. Xerais, 2003.

ANTA-DOLMEN MÁMOA DOS CARRÍS 1. San Xoán de Parada, Outeiro de Rei.

ANTA-DOLMEN MÁMOA DOS CARRÍS 1

RUTA ARQUEOLÓXICA DE O ACEVEDO VII

"Su principio es el Yo: El Ser para nosotros (objeto) es posible solo bajo la condición de la Conciencia (del sujeto). Y esta solo bajo la condición de la Autoconciencia. La conciencia es el fundamento del Ser. El principio de la ciencia es, también, el de la identidad A=A."

Johann Gottlieb Fichte

Debuxo versión de Moncho Boga, 2024.

A  mámoa que vou amosar hoxe acada unhas medidas no eixo N-S duns quince metros e, no eixo L-O, ao redor dos dezaseis metros. Estamos por tanto diante dunha mámoa das do  tipo medio pequeno. 

Fotografía de megaliticiablogspot.com

Foi prospectada e catalogada por Núñez Jato no ano 1990 e debuxa un pequeno funil de saqueo por onde asoman tres esteos de non moi grande tamaño.

Fotografía de megaliticiablogspot.com

Forma parte da Necrópole dos Carrís que está composta por seis mámoas con poucos restos da estrutura arquitectónica megalítica ou dolmen.

Planta a partir de Núñez Jato, 1990.

En Sigrás, no día da Patria Galega e, por suposto, nas festas da miña parroquia.

Saúde, sorte e libros!!!

ENLACES

https://outeiroderei.gal/turismo/natureza/rutas/ruta-arqueoloxica-de-o-acevedo/

https://es.wikiloc.com/rutas-senderismo/ruta-arqueoloxica-do-acevedo-69241883

https://megaliticia.blogspot.com/2021/04/Tumulos-dos-Carris.html

ANTA-DOLMEN MÁMOA DE PENA SERRADA. San Xoán de Parada, Outeiro de Rei.

ANTA-DOLMEN DE PENA SERRADA

RUTA ARQUEOLÓXICA DE O ACEVEDO VI

"La masa masiva de la tierra en realidad se reduce a la insignificancia en comparación con el tamaño de los cielos."

Nicolás Copérnico

Debuxo de Moncho Boga, 2024.

A necrópole de Pena Serrada conta con seis mámoas e só dúas delas presentan algún resto de estrutura arquitectónica megalítica ou cámara. Está preto da necrópole de Jolfa, tamén constituida por seis mámoas. 

Fotografía de megaliticia.

Pouco teño que dicir da anta que presento nesta entrada, mais que se trata dunha  enorme mámoa e que conserva dous esteos da cámara. Baixando un pouco mais pola ruta arqueolóxica, atópanse as mámoas de Pascuais.

Outra vista, moitos anos antes.

OS PETRÓGLIFOS DE PENA SERRADA

Afloramento rochoso de Pena Serrada.
Foto, Concello de Outeiro de Rei.

Os petróglifos ou gravados rupestres de Pena Serrada foron documentados no ano 2016 polos arqueólogos Meijide Cameselle e Senín Fernández, que catalogaron o gran panel de petróglifos gravados nun afloramento rochoso de grandes dimensións e definiron dous motivos diferentes de gravuras rupestres. Atópanse a quinientos trinta e dous metros de altitude. O conxunto foi decladado Ben de Interese Cultural (BIC) no ano 2017.

Cazoliñas de Pena Serrada. Foto de Xabier Moure

Dicía que os arqueólogos identificaron dous motivos diferentes de gravuras. Por unha banda, no extremo do oeste, unha combinación circular composta por tres círculos concéntricos cunha cazoliña no centro. Atópase moi desgastado pola acción erosiva dos elementos. Pola outra, na parte central da rocha, aparece un grupo de quince cazoliñas entre diaclasas de granito, e agrúpanse nunha superficie de dous metros por un metro e trinta centímetros. Tamén aparecen varias gravuras que parecen debuxar ferraduras. As cazoliñas e os círculos concéntricos adoitan datarse na Idade do Bronce e as ferraduras talvez sexan da Idade Media.

Concéntricos de Pena Serrada.
Fotografía, megaliticiablogspot.com

Dentro do imaxinario popular destaca a lenda que recolle Meijide Cameselle: as gravuras con forma de ferradura non son outras senon as pegadas que deixou o cabalo de Santiago (que se supón blanco) cando pasou pola bisbarra.

En Sigás, saúde, sorte e libros!!!

ENLACES

https://megaliticia.blogspot.com/2015/12/mamoa-da-pena-serrada.htmlhttps://outeiroderei.gal/turismo/natureza/rutas/ruta-arqueoloxica-de-o-acevedo/

https://eu.wikiloc.com/ibilbide-senderismo/ruta-arqueoloxica-do-acevedo-69241883

https://eu.wikiloc.com/ibilbide-senderismo/ruta-arqueoloxica-do-acevedo-69241883/photo-45584628

https://patrimoniogalego.net/index.php/90088/2016/11/petroglifos-da-pena-serrada/

https://outeiroderei.gal/turismo/patrimonio-historico-artistico/petroglifos/
https://megaliticia.blogspot.com/2015/12/petroglifos-da-pena-serrada.html
https://outeiroderei.gal/turismo/patrimonio-historico-artistico/petroglifos/