jueves, 6 de marzo de 2025

PEDRAFITA-MENHIR MARCO DO MADORRIÑO. Santa María de Lucenza, Cualedro.

PEDRAFITA-MENHIR MARCO DO MADORRIÑO



En los sepulcros donde habitan los muertos, se aprenden muchas verdades.

José Zorrilla.


Pedrafita-Menhir do Madorriño,segundo versión de Moncho Boga, 2024.

Esta posible nova pedrafita, descuberta por Bruno Rúa,  incansable investigador das terras do Támega, atópase na parroquia de Lucenza nunha extensa chaira, moi preto da estrada OU-1060, a pouco mais de 760 m.s.n.m. A ubicación, entre A Aciñeira e O Rozo: moi preto da chaira devandita serpentea o Regato de Lucenza e, ao carón da pedrafita-menhir, aparece unha gran pena ou afloramento rochoso que amosa en toda a súa superficie mais de vinte cazoliñas e algunhas outras gravuras cruciformes. Tamén moi preto da pena e da pedrafita, atópase a Mámoa do Madorriño. A uns poucos centos de metros atopamos outra pedrafita: a Pedrafita de Saceda. 



Pedrafita-Menhir do Madorriño. Foto de Bruno Rúa.

Tanto a existencia da necrópole megalítica na contorna inmediata, a insculturas rupestres, a ubicación nunha chaira, o regato cercano e, posiblemente algunha ruta de tránsito prehistórica, son elementos suficientemente elocuentes para ter en conta a merecida consideración da pedrafita do Madorriño como un elemento indispensable na catalogación das pedrafitas galegas. Si a esto engadimos o propio topónimo "Madorriño" que fai alusión a enterramentos megalíticos ou mámoas, temos unha morea de datos que nos fan incidir na adscrición megalítica desta curiosa pedrafita.

Terra de megálitos, terra de prehistoria, de castros, terra de poderosos restos arqueolóxicos..., os continuos descubrimentos, como imos ollando pouco a pouco, fan deste espectacular territorio unha das estacións prehistóricas mais impresionantes do país galego.

En Sigrás, na víspera do Entroido pequeno mais grande do mundo, 2025.
Saúde, sorte e libros!!!


ENLACES

https://catalogaciondepedrafitasdegalicia.blogspot.com/2014/04/pedrafitas-con-outras-funcions.html

https://onosopatrimonio.blogspot.com/2011/07/circulos-liticos-e-pedrafitas-de-galiza_09.html

PEDRAFITA-MENHIR DE ABOLDRÓN. San Xoán de Camba, Rodeiro.

PEDRAFITA-MENHIR DE ABOLDRÓN.


Sapo y Sepo estaban leyendo juntos un libro.
"Los personajes de este libro son valientes", dijo Sepo.
"Luchan contra dragones y gigantes, y nunca tienen miedo."
"Yo no sé si nosotros seremos valientes", dijo Sapo.
Sapo y Sepo se miraron en un espejo.
"Parecemos valientes", dijo Sapo.
"Si, pero ¿lo somos?", preguntó Sepo.
Sapo y Sepo salieron de casa.
"Intentaremos escalar este montaña", dijo Sapo.
"Así sabremos si somos valientes."

Arnold Lobel: "Sapo y Sepo, inseparables". Ed. Alfaguara, 1980.



Debuxo da pedrafita segundo versión 
idealizada de Moncho Boga, 2024.

Non sei si seremos valentes, como dín Sapo e Sepo, pero si sei que somos ousados: ás veces arriscamos e tirámonos sen paracaídas nos formidables mundos megalíticos. Esta que vou amosar hoxe e outra das problemáticas ou problemáticos esteos megalíticos que veñen sendo sospeitosos de adscribirse ao proceloso catálogo e/ou universo das pedrafitas-menhires galegas. Teño que confesar que a hipótese parte da consideración de que está esenta, aínda que arrimada ou encaixada nun valo, e sobre todo a presenza abondosa de cazoliñas ou coviñas hemiesféricas, polo menos nunha das súas caras. Este foi un dos criterios, durante moitos anos, para considerar que un esteo fose unha pedrafita megalítica. A forma tamén me leva, nos brazos da musas, da memoria, a considerar esta sospeitosa habitual como unha auténtica pedrafita.



Fotografía do blogue A Tulla de Fafián.

Esta hipotética pedrafita atópase no Concello de Rodeiro: desde a capital municipal hai que chegar ata o lugar de Aboldrón (en automóbil...) e logo hai que ir andando ata o esteo. Creo e recomendo achegarse mediante o emprego do XPS. Segundo explica no seu facebook A Tulla de Fafián (de onde extraín o groso da información e algunhas das fotografías) o acceso comenza no lugar de Aboldrón collendo o camiño de Cova de Barro. Este camiño, desde a entrada da aldea, vai bordeando o castro e leva ás limítrofes terras de Val de Camba. O que o autor denomina menhir-dolmen atópase na entrada deste camiño. 



Fotografía do blogue A Tulla de Fafián.

As primeiras novas ao redor deste raro exemplar proceden  dun veciño do lugar chamado Manuel Hermida. Os incansables investigadores González Alén e Alex Negreira estudárono e o fotografiaron constatando que se trata dun dos seis únicos vestixios de petroglífos atopados ata o de agora no Concello de Rodeiro e dicir, califícano como un panel de petróglifos, non como unha pedrafita.



As coviñas da pedrafita-menhir de Aboldrón.
Versión de Moncho Boga, 2025.

Esta hipotética pedrafita, que ben pode ser un panel de petróglifos ou un chanto dunha anta desaparecida, ten forma case triangular na base e vaise estreitando paseniñamente ata chegar á croa, que é moi picuda. Acada unha altura de case dous metros e amosa mais de dezasete coviñas, sen ningún outro tipo de gravura.



Fotografía do blogue megaliticiabolgspot.com

Segundo A Tulla de Fafían, podería tratarse, efectivamente, do resto dunha cámara megalítica, ao constatar que nos arredores existía unha anta da que este esteo formaría parte, feito que parece recordar o veciño que deu noticia deste elemento. 

Como outros moitos exemplares deste tipo, si estivesemos diante dunha pedrafita, esta puido funcionar como elemento sinalizador dunha desaparecida necrópole megalítica, ou ben, si está nun camiño tradicional, talvez prehistórico, como elemento consustancial, como unha hermae que reflicte os medos daquel que camiña por territorios inhóspitos.

Evidentemente, ao estar decorado só con cazoliñas, é moi aventurado decidir a súa cronoloxía: podería ser (seguindo moitos paralelos) un panel da Idade do Bronce, un elemento castrexo e incluso da Idade Media.



Fotografía do blogue A Tulla de Fafián.

Camiño tradicional talvez prehistórico que serpenteaba á beira do castro, necrópole megalítica desaparecida, cazoliñas..., todos eles criterios, aínda que non definitivos, si son moi relevantes á hora de considerar a súa adscrición ao megalitismo.

Con estes pouquiños datos, como dicía ao principio desta entrada, desde aquí, avogamos pola consideración de pedrafita-menhir, con méritos dabondo, para ser engadida como unha mais das nosas sospeitosos habituais, como candidata a formar parte das hostes cada vez mais numerosas dos nosos/as grandes esquecidos: a pedrafita-menhir.



Fotografía do blogue megaliticiabolgspot.com

Aproveito desde aquí para facerme eco das palabras do autor de A Tulla de Fafían cando conclue no seu muro de facebbook:

"Abondo para pedir a protección e conservación deste enclave que hoxe fica ameazado pola sorprendente distribución da Parcelaria Val de Camba que os deixa fora da masa comunitaria."


En Sigrás, no Entroido de 2025.
Saúde, sorte e libros!!!


UNS POUCOS ENLACES 

https://onosopatrimonio.blogspot.com/2011/07/circulos-liticos-e-pedrafitas-de-galiza_09.html

https://megaliticia.blogspot.com/2022/03/Petroglifos-de-Aboldron.html

https://www.facebook.com/photo?fbid=210479238170709&set=pcb.210481514837148

https://www.facebook.com/profile.php?id=100076259029945

noptSserdom10t f959a3gg22d0eo43e11r6i22br01 eeg00mf3lfdl uu